قسط بندی مهریه: راه‌های مطالبه و تقسیط

قسط بندی مهریه چگونه است

بهترین وکیل در تهران دفتر وکالت دکتر حمید بذر پاچ : در فرآیند ازدواج، مهریه یکی از مسائل مهم است که باید در نظر گرفته شود. مهریه به دو دسته تقسیم می‌شود: مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه. در زمان عقد نکاح، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. اگر طلاق در دوران عقد اتفاق بیفتد، شوهر موظف به پرداخت مهریه است. مهریه دختر باکره نیمی از مهریه تعیین شد زمان نکاح است. در غیر این صورت زن می‌تواند تمام مهریه را درخواست کند.

اگر آقا توان پرداخت کل مهر را به صورت کامل و یکجا داشته باشد، قسطی کردن مهریه را مطالبه نمی‌کند. اما اگر توان پرداخت کامل را ندارد یا اعتراض دارد، می‌تواند درخواست اعسار و تقسیط در پرداخت مهریه را دهد. مهریه با توجه به دفاعیات خانم و درآمد آقا قسط بندی می‌شود. معمولاً یک پیش قسطی برای مهریه در نظر گرفته می‌شود و بعد از آن بقیه مهریه قسط بندی می‌شود. ما در این مقاله به برسی جامع مهریه و قسط بندی مهریه چگونه است

مهریه به چند دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:

1. مهرالمسمی: این نوع مهریه زمانی تعیین می‌شود که زوجین در خصوص مقدار آن توافق کرده‌اند و میزان آن در عقد نامه به صورت دقیق درج شده است.

2. مهرالمثل: مهرالمثل مهری است که به موجب قرارداد تعیین نشده، بلکه بر حسب عرف و عادت و با توجه به وضع زن از لحاظ سن، زیبایی، تحصیلات، موقع خانوادگی و اجتماعی و غیر اینها و با در نظر گرفتن مقتضیات زمان و مکان، معین می‌گردد.

3. مهرالمتعه: این نوع مهریه در موارد خاصی تعیین می‌شود.

هر یک از این انواع مهریه ویژگی‌های خاص خود را دارند.

شرایط پرداخت مهریه در دوران عقد

مهریه یکی از مهم‌ترین حقوق مالی در رابطه زوجیت است. به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، به محض انعقاد عقد، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند آن را مطالبه کند.

در دوران عقد، اگر زن باکره باشد، میزان مهریه‌ای که به او تعلق می‌گیرد برابر با نصف مهریه کامل خواهد بود. اما در صورتی که زوجین در این دوران رابطه زناشویی را تجربه کرده باشند، مرد باید کل مهریه زوجه را حتی در دوران عقد به او بپردازد.

همچنین، زن می‌تواند در دوران عقد، بدون اینکه قصد جدایی از همسرش را داشته باشد، مهریه خود را مطالبه کند. در این حالت، مرد موظف است تا کل مهریه را به همسر خود بپردازد و نمی‌تواند پرداخت آن را منوط به وقوع نزدیکی نماید.

دکتر حمید بذر پاچ به عنوان بهترین وکیل تهران آماده‌ی ارائه‌ی مشاوره‌ی حقوقی به شماست. اگر نیاز به راهنمایی در امور طلاق دارید، با دفتر وکالت دکتر حمید بذر پاچ تماس بگیرید. ایشان با تخصص و تجربه‌ی خود، به شما کمک خواهند کرد. جهت مشاوره همین حالا با ما تماش بگیرید . ۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵۱

بخشیدن مهریه با رعایت شرایط خاصی امکان‌پذیر است:

1. خطبه عقد: باید خطبه عقد خوانده شده باشد. پس از عقد، زن صاحب مهریه خود می‌شود.

2. سند اقرار: اگر زن سندی (نوشته‌ای) به زوج داده باشد و اقرار به دریافت مهریه کرده باشد، کار بسیار دشوار است.

3. ابراء: حالت دوم به اصطلاح حقوقی این است که زوجه (زن) ذمه مرد را از مهریه‌ای که بدهکار است بری کند.

4. عقد صلح: اگر مهریه در قالب عقد صلح در عوض چیزی صلح شده باشد، امکان رجوع برای زوجه وجود ندارد.

5. هبه: اگر بخشیدن مهریه در قالب بذل تمام یا قسمتی از مهریه در طلاق خلع باشد، زوجه در ایام عده می‌تواند به آنچه بذل کرده است رجوع کند.

6. دفتر ثبت اسناد رسمی: برای بخشیدن مهریه، زن باید با رضایت کامل و در دست داشتن عقدنامه ازدواج و مدارک شناسایی به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کند.

اجرا گذاشتن مهریه

برای اجرا گذاشتن مهریه، مراحل زیر را باید طی کنید:

1. مراجعه به دفتر ازدواج: ابتدا باید به دفتر ازدواجی که عقد در آنجا ثبت شده است مراجعه کنید و درخواست صدور اجرائیه برای هر مقدار از مهریه را دهید.

2. مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک: سپس باید به اداره ثبت اسناد و املاک (اداره اجرای مهریه) مراجعه کنید. در این مرحله، می‌توانید زوج را ممنوع الخروج کنید و درخواست توقیف اموال او را دهید.

3. توقیف اموال: اگر اموالی وجود داشته باشد، آن‌ها توقیف و ارزیابی می‌شوند و سپس به مزایده گذاشته می‌شوند.

4. صدور گواهی: در صورتی که ظرف ۲ ماه مالی پیدا نشود یا طرف ۶ ماه کار به نتیجه نرسد، به درخواست زوجه یا وکیل او گواهی مبنی بر مراجعه به دادگاه صادر می‌شود.

مستثنیات دین چیست؟

مستثنیات دین به اموالی اطلاق می‌شود که برای ادامه حیات و امرار معاش مدیون و خانواده‌اش ضروری است. این اموال شامل موارد زیر می‌شوند:

1. منزل مسکونی: منزلی که عرفاً در شأن محکوم علیه در حالت اعسار او باشد.

2. اثاثیه مورد نیاز زندگی: وسایلی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.

3. کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی: برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آن‌ها.

4. وسایل و ابزار کار: کسبه، پیشه‌وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آن‌ها و افراد تحت تکفلشان لازم است.

5. تلفن مورد نیاز مدیون.

این اموال در لیست اموال توقیفی ذکر نمی‌شوند و مدیون می‌تواند با حمایت قانون از آنها استفاده کند.

علت قسط بندی مهریه

قسط بندی مهریه در واقع پس از اعتراض زوج به عدم توانایی مالی در پرداخت یک‌باره مهریه و به دنبال ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه ایجاد می‌‌گردد. در این حالت، دادگاه با بررسی تمامی جوانب زندگی مرد، نحوه و میزان پرداخت مهریه به صورت اقساطی را برای او مشخص می‌کند. اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را به صورت یک‌جا نداشته باشد، دادگاه مطابق با توانایی مالی وی، مهریه را قسط‌ بندی می‌کند. این امر به زن اجازه می‌دهد تا مهریه خود را در قالب قسط‌های معین دریافت کند.

اعسار چسیت؟

اعسار در حقوق مدنی به وضعیت فرد غیر تاجری گفته می‌شود که به دلیل عدم دسترسی به مال خود یا کافی نبودن دارایی، قدرت پرداخت دیون (بدهی‌ها) یا هزینه دادرسی خود را نداشته باشد. این کلمه در مسائل حقوقی به کار گرفته می شود و به افرادی (افراد حقیقی) که به علت نداشتن دارایی کافی و یا دسترسی نداشتن به اموال خویش (برای مثال در رهن بانک بودن اموال)، قادر به پرداخت دیون و بدهی های خود نباشند، معسر گفته می شود.

قسط بندی مهریه چگونه انجام میشود؟

قسط بندی مهریه در حقوق ایران به شرایط خاصی بستگی دارد. در صورتی که مرد استطاعت پرداخت مهریه را نداشته باشد یا نسبت به رای دادگاه اعتراض دارد، می‌تواند درخواست اعسار و تقسیط در پرداخت مهریه را ارائه دهد. در این زمان، مهریه با توجه به دفاعیات زن و درآمد مرد قسط بندی می‌شود. معمولا به این صورت است که یک پیش قسطی برای مهریه در نظر گرفته می‌شود و سپس بقیه مهریه قسط بندی می‌شود.

حتما مطالعه کنید:  آیا متهم می‌تواند از شاکی شکایت کند

برای انجام این فرایند، مرد باید وضعیت مالی خود را با استفاده از مدارک معتبر به دادگاه ارائه کند. همچنین، اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکجا داشته باشد ولی از انجام آن خودداری کند، زوجه یا وکیل او می‌توانند حکم توقیف اموال مرد را نیز دریافت کنند. این توقیف اموال تا زمان پرداخت کامل مهریه باقی می‌ماند.

پیش قسط مهریه

پیش قسط مهریه یا پیش پرداخت، مالی است که مردی که معسر بودن او در دادگاه تعیین شده است، موظف است به خانم پرداخت کند. در واقع این پیش قسط مبلغی است که مرد قبل از پرداخت قسط‌های بعدی مهریه، به خانم می‌دهد. میزان پیش قسط مهریه بر اساس توانایی مالی مرد تعیین می‌شود. در صورت عدم پرداخت پیش قسط مهریه، دادگاه مرد را مکلف به پرداخت آن می‌نماید و در صورت عدم پرداخت، مرد می‌بایست به زندان برود.
رسیدگی به درخواست قسط بندی مهریه در دادگاه

درخواست قسط بندی مهریه در دادگاه به شرح زیر است:

1. تقدیم درخواست: پس از صدور حکم طلاق، زوج (مرد) می‌تواند در همان دادگاهی که به طلاق رسیدگی کرده است، دادخواست اعسار از پرداخت مهریه مندرج در عقدنامه و دادنامه طلاق را به طرفیت همسر و از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت کند.

2. تعیین وقت و استماع شهادت: دادگاه پس از تعیین وقت و استماع شهادت شهود زوج و همچنین اظهارات زوجه در خصوص تقسیط مهریه، تصمیم گیری می‌کند.

3. صدور رای: در نهایت، دادگاه رای را صادر می‌کند.

قسط بندی مهریه در طلاق یک طرفه از جانب مرد

در صورتی که طلاق از طرف مرد صادر شود، مرد می‌تواند درخواست قسط بندی مهریه را در دادگاه ارائه دهد. این درخواست بر اساس توانایی مالی مرد بررسی می‌شود.

در صورتی که زن قبل از دادخواست طلاق از جانب مرد، دادخواست مهریه داده باشد، دادگاه به آن پرونده مهریه استناد می‌کند. اگر مرد بخواهد در این حالت تقاضای تقسیط مهریه (اعسار از پرداخت دفعی مهریه) کند، می‌بایستی در شعبه‌ای که رای مهریه صادر شده است، دادخواست اعسار از پرداخت تقدیم دادگاه کند.

در صورتی که زن دادخواست مهریه نداده باشد ولی مرد دادخواست طلاق داده باشد، پس از صدور حکم طلاق، مرد می‌تواند در همان دادگاهی که به طلاق رسیدگی کرده است، دادخواست اعسار از پرداخت مهریه مندرج در عقدنامه و دادنامه طلاق را به طرفیت همسر و از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت کند.

دادگاه پس از تعیین وقت و استماع شهادت شهود زوج و همچنین اظهارات زوجه در خصوص تقسیط مهریه، تصمیم گیری می‌کند و رای صادر می‌کند.

نحوه اعتراض به قسط بندی مهریه

اعتراض به قسط بندی مهریه هم از سوی زن و هم از طرف مرد امکان‌پذیر است.

اگر زوجه به حکم دادگاه اعتراض داشته باشد، می‌تواند اعتراض خود را نسبت به حکم با تهیه لیست دارایی مرد، توانایی او را به پرداخت مهریه اثبات نماید.

اموال قابل توقیف برای مهریه

اموال قابل توقیف برای مهریه شامل اموال منقول و غیرمنقول می‌شوند¹. این اموال عبارتند از:

1. زمین و ملک: زمین، خانه، آپارتمان و سایر املاک.
2. وسایل نقلیه: ماشین.
3. حساب بانکی: حساب پس‌انداز بانکی.
4. سهام: سهام در شرکت‌ها.
5. حقوق ماهیانه: حقوق ماهیانه زوج.
6. مطالبات از اشخاص ثالث: مطالبات زوج از اشخاص ثالث.

عدم پرداخت مهریه و تبعات آن

عدم پرداخت مهریه می‌تواند تبعات قانونی داشته باشد. در اینجا تبعات عدم پرداخت مهریه را بررسی می‌کنیم:

1. توقیف اموال: در صورتی که مرد اموالی برای توقیف و بازداشت داشته باشد، زن قادر است به میزان مهریه خود، دارایی‌ها و اموال مرد را توقیف نماید.

حتما مطالعه کنید:  مراحل شکایت ضامن از وام گیرنده

2. حبس: اگر مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه به طور کامل را نداشته باشد، قانون امکان تقسیط بدهی را برای او فراهم کرده است. اما در صورتی که مرد به اندازه مهریه مشخص شده تمکن مالی داشته باشد و آن را نپردازد، زن می‌تواند حکم جلب مهریه را بگیرد و اموال و دارایی‌های مرد را به عنوان مهریه توقیف کند.

3. تقسیط مهریه: اگر مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه به طور کامل را نداشته باشد، قانون امکان تقسیط بدهی را برای او فراهم کرده است. اگر مرد از پرداخت اقساط مهریه اجتناب کند، زن می‌تواند دوباره برای او حکم جلب بگیرد.

4. حداکثر میزان حبس: طبق قانون جدید مهریه، وصول مهریه تا 110 سکه شامل حبس می‌شود و زن می‌تواند برای این مبلغ مهریه قرار جلب مرد را دریافت کند.