اقاله چیست
اقاله چیست و چه شرایطی دارد؟
اقاله به عنوان یکی از اصول مهم در حقوق مدنی و قراردادها، نقش بسزایی در تعیین و تصحیح روابط حقوقی میان افراد دارد. این مفهوم حقوقی، به عنوان یک ابزار موثر برای پایان دادن به تعهدات قراردادی به شکل توافقی و بدون نیاز به انجام مراحل قضایی، اهمیت ویژه‌ای دارد. اقاله، با توجه به اصول عدالت و حسن نیت، به طرفین قرارداد امکان می‌دهد تا در صورت بروز تغییرات و یا عدم توانایی در انجام تعهدات، به صورت دوستانه و رضایت‌مندانه قرارداد خود را لغو نمایند. در این مقاله، به بررسی جامع و تحلیل جوانب مختلف اقاله، از جمله تعریف، شرایط، و آثار آن پرداخته می‌شود.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری، با شماره زیر تماس بگیرید:
📞 مشاوره حقوقی: ۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵۱
مراحل اقاله چیست ؟
اقاله به عنوان یک عقد جدید و مستقل، برای برهم زدن عقد پیشین منعقد می‌شود. فرآیند اقاله معمولاً شامل مراحل زیر است:
- تراضی طرفین: رضایت و توافق کامل هر دو طرف عقد برای اقاله الزامی است.که باید دانست که اقاله نباید تحت فشار یا اکراه یکی از طرفین معامله ای که صورت گرفته است و آن معامله تمام شده، صورت پذیرد.
- صحت و اعتبار عقد اولیه: برای آنکه بتوان عقدی را با اقاله برهم زد، باید گفت که عقد اولیه باید از نظر حقوقی صحیح و نافذ بوده باشد.
- باقی بودن عین (مال) مورد معامله: در صورتی که مال مورد معامله تلف یا دایر شده باشد، میتوان گفت که در قانون صراحتا اعلام شده که امکان اقاله وجود ندارد.
- تعیین تکلیف تعهدات انجام شده: در صورتی که پیش از اقاله، یکی از طرفین به تعهدات خود عمل کرده باشد (مانند پرداخت بخشی از ثمن در عقد بیع)، لازم است در خصوص نحوه استرداد یا جبران آن در اقاله‌نامه توافق صورت گیرد.
موسسه حقوقی دکتر بذرپاچ، با تیمی مجرب و حرفه‌ای در زمینه حقوقی، آماده ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی در خصوص اقاله و سایر مسائل حقوقی به شما می‌باشد. با تکیه بر تجربه و دانش حقوقی موسسه دکتر بذرپاچ، اطمینان حاصل کنید که فرآیند اقاله شما به صورت صحیح و قانونی انجام شود.
آثار اقاله
مهم‌ترین اثر اقاله را میتوان گفت که برهم خوردن عقد اولیه و همچنین از بین رفتن آثار ناشی از آن است. به عبارت دیگر، طرفین به وضعیت قبل از انعقاد عقد اولیه بازمی‌گردند.
- در عقد بیع (خرید و فروش): با اقاله، مالکیت مال مجدداً به فروشنده (بایع) منتقل می‌شود و خریدار (مشتری) موظف به استرداد آن در قبال استرداد ثمن (قیمت) می‌باشد.
- در عقد اجاره: با اقاله، رابطه استیجاری فسخ شده و مستاجر موظف به تخلیه ملک در قبال استرداد اجاره‌بهای پرداختی می‌باشد.
اقاله در نکاح (ازدواج)
اقاله در نکاح (ازدواج) نیز با شرایطی امکان‌پذیر است. اقاله در نکاح به اصطلاح به فسخ نکاح با رضایت زوجین اطلاق می‌شود. برای هر نوع اقاله در نکاح، نیز زوجین باید بدانند که رعایت تشریفات قانونی اقاله در نکاح و مراجعه به دادگاه خانواده الزامی است.
تفاوت اقاله با فسخ
اقاله گاهی با فسخ عقد اشتباه گرفته می‌شود. با وجود شباهت‌هایی که میان این دو مفهوم وجود دارد، تفاوت‌های اساسی نیز به چشم می‌خورد.
رضایت طرفین: اقاله با رضایت و توافق هر دو طرف در هر نوع از عقدی صورت میگیرد، در حالی که فسخ عقد می‌تواند به درخواست یکی از طرفین و بر اساس دلایل قانونی و محکمه پسند انجام شود.
شرایط فسخ: برای فسخ عقد، دلایل و شرایط قانونی خاصی وجود دارد (مانند خیار فسخ در صورت وجود عیب در مال)، اما اقاله نیازمند دلیل خاصی نیست و صرف توافق طرفین برای برهم زدن عقد، کفایت می‌کند.
بیشتر بدانید : خلع ید چیست؟
اقاله ملک یعنی چه؟
اقاله در لغت به معنای فسخ و برهم زدن است. در اصطلاح حقوقی، اقاله به معنای فسخ عقد به تراضی طرفین است به عبارت ساده‌تر، اقاله زمانی اتفاق می‌افتد که هم خریدار و هم فروشنده توافق کنند که معامله‌ای که انجام داده‌اند را باطل کنند. در این حالت، معامله به طور کامل از بین می‌رود و گویی از ابتدا انجام نشده است.
اثرات اقاله
استرداد ثمن: فروشنده باید ثمن (پول) را به خریدار برگرداند.
استرداد مبیع: خریدار باید مبیع (ملک) را به فروشنده برگرداند.
از بین رفتن آثار عقد: تمام آثار و تعهدات ناشی از عقد انجام شده نیز از بین می‌رود.
اقسام اقاله
اقاله صریح: اقاله صریح زمانی رخ می‌دهد که طرفین به طور واضح و آشکار توافق به فسخ معامله می‌کنند. این نوع اقاله معمولاً در قالب یک سند رسمی و با ذکر تمامی شرایط و موارد لازم انجام می‌شود.
اقاله ضمنی: اقاله ضمنی زمانی رخ می‌دهد که از اقدامات یا رفتار طرفین میتوان به قصد فسخ معامله پی برد. در این نوع اقاله، اگرچه ممکن است توافق کتبی وجود نداشته باشد، اما رفتار و گفتار طرفین نشان‌دهنده اراده‌ی آن‌ها برای برهم زدن معامله است.
شرایط اقاله
اهلیت طرفین طبق نظریه و مکتوبات قانونی طرفین باید اهلیت لازم برای انعقاد عقد را داشته باشند.
رضای طرفین :رضایت طرفین باید آزادانه، عاری از عیب و غیر اکراهی به صورتی که کامل باشد.
معین بودن مورد اقاله: مورد اقاله باید معین باشد یعنی موردی که بر روی ان معامله ای صورت میگیرد طبق نظر قانون باید مشخص باشد.
موسسه حقوقی دکتر بذرپاچ، با تیمی مجرب و حرفه‌ای در زمینه حقوقی، آماده ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی در خصوص اهلیت طرفین، رضای طرفین و معین بودن مورد اقاله و سایر مسائل حقوقی به شما می‌باشد. با تکیه بر تجربه و دانش حقوقی موسسه دکتر بذرپاچ، اطمینان حاصل کنید که فرآیندهای حقوقی شما به صورت صحیح و قانونی انجام شود.
اقاله در املاک
همانند سایر عقودی که توضیح داد شده در این مقاله باید انجام شود.
نکاتی که باید در مورد اقاله املاک توجه داشت
توجه به مفاد سند: در صورتی که معامله ملک در قالب سند رسمی انجام شده باشد، برای اقاله باید به دفترخانه استان و یا شهرمراجعه کرد و با درخواست از دفترخانه سند اقاله تنظیم شود.
پرداخت هزینه‌ها : در فرآیند اقاله املاک، ممکن است هزینه‌هایی مانند مالیات(مثلا مالیات نقل و انتقال)، حق‌الثبت و… به طرفین معامله تعلق بگیرد.
کلام آخر (اقاله چیست )
اقاله به عنوان یکی از مفاهیم مهم در حقوق قراردادها، به معنای فسخ عقد به توافق طرفین می‌باشد. اقاله می‌تواند به صورت صریح یا ضمنی صورت گیرد و با توجه به موارد و شرایط مختلف، تفاوت‌هایی با فسخ عقد دارد. از جمله مهم‌ترین شرایط اقاله میتوان به اهلیت طرفین، رضایت آزادانه، معین بودن مورد اقاله و توجه به مفاد سند اشاره کرد.
اقاله باعث برهم خوردن عقد اولیه و از بین رفتن آثار ناشی از آن می‌شود. در نتیجه، طرفین به وضعیت قبل از انعقاد عقد بازمی‌گردند و تعهدات و آثار عقد از بین می‌رود. در مواردی مانند عقد بیع و اجاره، استرداد ثمن و مبیع یا اجاره‌بها نیز از مهم‌ترین نتایج اقاله می‌باشند.
موسسه حقوقی دکتر بذرپاچ با تعهد به ارائه خدمات با کیفیت و برتر، همواره در خدمت شما عزیزان است.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری، با شماره زیر تماس بگیرید:
📞 مشاوره حقوقی: ۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵۱
