مجازات استفاده از سند مجعول در قانون جدید
مجازات استفاده از سند مجعول در مواد مختلفی از قانون مجازات اسلامی به روشنی مشخص شده است. طبق قانون، هرگاه شخصی آگاهانه از نوشته یا سند جعلی به جای سند واقعی استفاده کند، مرتکب جرم استفاده از سند مجعول شده است. قانونگذار برای ایجاد امنیت در جامعه و جلوگیری از کلاهبرداری، در مواد مختلفی از قوانین مجازات اسلامی، جعل و تغییر اسناد رسمی یا غیررسمی را جرم‌انگاری کرده و برای مرتکبین این جرم، مجازات‌های مشخصی در نظر گرفته است.مطابق ماده ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، مصوب سال ۱۳۷۵، هرگاه شهروندی آگاهانه از نوشته‌ها یا اسناد جعلی استفاده کند که در مواد ۵۳۲، ۵۳۳ و ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ذکر شده‌اند، پس از اثبات جرم، بر اساس میزان دخالت در جرم، به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال یا پرداخت جریمه نقدی بین ۳ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم می‌شود.
مشاره با بهترین وکیل ملکی در تهران دکتر حمید بذر پاچ
شماره تماس:۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵۱
سند مجعول چیست؟
سند مجعول به هر گونه نوشته، سند رسمی یا غیر رسمی اطلاق می‌شود که در آن تحریف یا تغییر غیرقانونی صورت گرفته باشد. این تحریف‌ها و تغییرات می‌توانند شامل افزودن، حذف یا تغییر اطلاعات موجود در سند باشند، به گونه‌ای که قصد فریب دیگران یا استفاده غیرقانونی از آن را داشته باشند. به عبارت دیگر، هر سندی که با نیت فریب و به گونه‌ای غیرمجاز تغییر یافته باشد، به عنوان سند مجعول شناخته می‌شود.
مجازات استفاده از سند مجعول در قانون جدید
مجازات استفاده از سند مجعول در قانون کاهش حبس تعزیری، مصوب سال ۱۳۷۵ خورشیدی، به وضوح بیان شده است. بر اساس ماده ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، افرادی که با علم به جعلی بودن، از نوشته‌ها یا اسناد مجعول به جای اسناد و مدارک معتبر استفاده کنند، با توجه به میزان دخالت در جرم، به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال یا پرداخت جریمه نقدی بین ۳ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم می‌شوند. این مقررات به منظور حفظ امنیت جامعه و جلوگیری از تخلفات و کلاهبرداری‌ها تدوین شده‌اند.
استفاده از سند مجعول بدون آگاهی چه عواقبی در پی دارد؟
در قانون جدید استفاده از سند مجعول به دو صورت جرم‌انگاری می‌شود. در حالت اول، اگر شخصی از سند مجعول به عنوان سند رسمی و قانونی استفاده کند، حتی بدون تحقق نتیجه مورد نظر، جرم استفاده از سند مجعول برای او محقق می‌شود. به عبارت دیگر، صرف استفاده از سند مجعول برای جرم‌انگاری و تحقق جرم کفایت می‌کند و فرد استفاده‌کننده، بدون توجه به نتیجه کار، مجرم شناخته می‌شود.
در حالت دوم، اگر دارنده سند جعلی از جعلی بودن آن بی‌اطلاع باشد و یا هنگام استفاده نداند که از سند جعلی استفاده می‌کند، پس از متهم شدن به استفاده از سند مجعول، می‌تواند با تنظیم لایحه دفاعیه مناسب و ارائه مدارک متقن از خود دفاع کند. در صورت تأیید مدارک توسط مراجع قضایی، فرد تبرئه شده یا مجازات او کاهش پیدا می‌کند.
مرور زمان در جرم استفاده از سند مجعول به چه صورت است؟
مرور زمان در جرم استفاده از سند مجعول به نوع سند بستگی دارد، و به دو شکل برای اسناد رسمی و عادی تعریف شده است:
۱. اسناد رسمی
مرور زمان در جرم استفاده از سند مجعول رسمی که بر اساس ماده ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی بیشترین مجازات آن سه سال حبس است، به این شکل است:
– بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، فرد متهم به استفاده از سند مجعول برای محاکمه و مجازات به مدت ۷ سال تحت تعقیب قرار می‌گیرد.
– اگر فرد متهم تا ۱۰ سال دستگیر و به مراجع قضایی تحویل داده نشود، پرونده استفاده از سند مجعول رسمی مختومه می‌شود.
۲. اسناد عادی
مرور زمان در جرم استفاده از سند مجعول عادی که بر اساس ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی بیشترین مجازات آن دو سال حبس است، به این صورت است:
– بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، اقدام تعقیبی برای فرد متهم به استفاده از سند مجعول عادی به مدت ۵ سال امکان‌پذیر است.
– مرور زمان اجرای حکم را نیز میتوان گفت که برای مجازات فرد مجرم ۷ سال تعیین شده است.
جرم جعل و استفاده از سند مجعول قابل گذشت است؟
جرم جعل و استفاده از سند مجعول زمانی قابل گذشت و بخشش است که سند یا نوشته مورد نظر غیررسمی باشد. به این معنا که قانونگذار فقط جعل در اسناد و نوشته‌های غیررسمی و استفاده از آنها را قابل گذشت دانسته و دیگر مصادیق جعل که در قانون جرم‌انگاری شده‌اند، غیرقابل گذشت بوده و حتی بدون نیاز به شکایت شاکی خصوصی قابل پیگیری قضایی می‌باشند.
همچنین باید گفت که به این نکته نیز توجه داشته باشید که گذشت یا بخشش فرد یا شاکی که متضرر گردیده است و به نام شاکی خصوصی در جرم جعل و استفاده از اسناد مجعول موجب توقف تحقیقات یا اجرای مجازات فرد مجرم نمی‌شود؛ بلکه فقط می‌تواند باعث تخفیف در مجازات فرد مجرم شود.
به عبارت دیگر، مطابق ماده ۱۰۴ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، جرم جعل و استفاده از سند مجعول که به صورت مبسوط در ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی آمده است، در اسناد غیررسمی قابل گذشت است و در سایر موارد تغییری پیدا نکرده و کما فی‌سابق جرمی غیرقابل گذشت محسوب می‌شوند.
در این زمینه مشاوره حقوقی از وکلای حرفه‌ای می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. در صورت نیاز به خدمات حقوقی موسسه حقوقی دکتر حمید بذرپاچ ، از طریق شماره‌های این موسسه تماس بگیرید تا بتوانید با مشورت و راهنمایی وکیل سریع‌تر به نتیجه مطلوب خود برسید.
دفاع از اتهام استفاده از سند مجعول؛ رد اتهام جعل و نحوه دفاع از اتهام جعل
در دفاع از اتهام استفاده از سند مجعول، تمایز میان جعل یا ایجاد تغییرات در اسناد رسمی و غیررسمی و استفاده از آنها بسیار مهم است. به عبارت دیگر، جرم جعل و تغییر اسناد رسمی یا غیررسمی با جرم استفاده مستقیم از اسناد مجعول متفاوت است.
۱. تفاوت جعل و استفاده:
– شخصی که تنها مرتکب جعل یا تغییر اسناد شده است با فردی که از اسناد مجعول برای کارهای مختلف استفاده می‌کند، متفاوت است.
– فردی که هم جعل و دستکاری اسناد را انجام داده و هم برای سوء استفاده از آنها استفاده کرده باشد، دو نوع جرم مرتکب شده و دادگاه برای هرکدام مجازات متفاوتی در نظر می‌گیرد.
۲. رد اتهام جعل:
– فرد متهم می‌تواند با ارائه مدارک و اسناد مناسب، اتهام جعل و تغییر اسناد یا استفاده از اسناد مجعول را انکار کند.
– اگر مدارک مستدل وجود نداشته باشد، فرد متهم می‌تواند منکر اطلاع از جعلی بودن اسناد شود.
۳. نحوه دفاع بر اساس نوع اتهام:
– اگر اتهام وارد شده فقط جعل و تغییر اسناد باشد، دفاع متفاوتی با زمانی که اتهام استفاده از اسناد مجعول باشد، نیاز است.
– در مواردی که اتهام هر دو مورد جعل و استفاده همزمان از اسناد است، دفاع پیچیده‌تر می‌شود.
۴. اهمیت مشاوره حقوقی:
– برای دفاع موفق در برابر اتهام جعل و تغییر اسناد یا استفاده از آنها، مشاوره با دفتر حقوقی دکتر حمید بذرپاچ در زمینه جعل اسناد بسیار ضروری است.
بیشتر بدانید :الزام به تنظیم سند رسمی
سخن پایانی
مجازات استفاده از سند مجعول در قانون مجازات اسلامی به وضوح آمده است. بر اساس این مواد قانونی، برای جعل یا تغییر اسناد و مدارک رسمی و غیررسمی و استفاده از آنها، جرم‌انگاری شده و مجازات متهم در صورت اثبات جرم، شامل حبس و جزای نقدی مشخص است. قانونگذار برای فرد مجرم، با توجه به میزان جرم، حبس بین ۶ ماه تا ۳ سال و پرداخت جزای نقدی بین ۳ تا ۱۸ میلیون ریال را در نظر گرفته است.
سند مجعول به هر نوع سند غیر معتبری اطلاق می‌شود که توسط افراد جاعل برای سوءاستفاده و دور زدن قانون ایجاد می‌شود. مجازات استفاده از سند مجعول در قانون جدید ابعاد مختلفی دارد و مجازات آن نیز بر همین اساس تعیین شده است:
– جعل و استفاده از سند مجعول رسمی: اگر مربوط به مقامات بلندپایه کشور باشد، مجازات حبس از ۱ تا ۱۰ سال در نظر گرفته می‌شود.
– در قوانین جدید مجازات اسلامی، اگر جعل و استفاده از سند مجعول رسمی مربوط به مقامات بلندپایه کشور باشد، مجازات سنگین‌تری در نظر گرفته شده است. این مجازات شامل حبس از ۱ تا ۱۰ سال می‌شود. هدف از این مجازات سنگین‌تر، جلوگیری از سوءاستفاده در سطوح بالای دولتی و حفظ اعتماد عمومی است.
– جعل و تغییر در اسناد عادی: مانند اجاره‌نامه، قولنامه، مبایعه‌نامه و غیره. فرد مجرم علاوه بر جبران خسارات وارد شده، به پرداخت جزای نقدی بین ۳ تا ۱۲ میلیون ریال و تحمل حبس بین ۶ ماه تا ۲ سال محکوم می‌شود.
– جعل و استفاده از اسناد مالی: با توجه به میزان جرم، مجازات بین ۵ تا ۲۰ سال است.
– جعل و استفاده از مدارک تحصیلی: مجازات بین ۱ تا ۳ سال است.
– جعل و استفاده از احکام دادگاهی: مجازات بین ۱ تا ۱۰ سال تعیین شده است.
عواقب استفاده از سند مجعول بدون آگاهی به شرایط فرد متهم و نحوه تنظیم لایحه دفاعیه بستگی دارد.
آدرس دفتر: تهران.سعادت آبا‌د.خیابان سرو غربی.نرسیده به خیابان بخشایش.مجتمع سفیر. واحد ۱۶
شماره تماس:۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵۱
