دعاوی رفع مزاحمت و ممانعت
در نظام حقوقی کشور ما، دعاوی مربوط به تصرف و استفاده از اموال غیرمنقول، اهمیت ویژه‌ای دارند. دو نمونه از این دعاوی که در قانون آیین دادرسی مدنی مورد توجه قرار گرفته‌اند، دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت هستند. این دعاوی به افراد کمک می‌کنند تا از حقوق قانونی خود در برابر ممانعت یا ایجاد مزاحمت توسط دیگران دفاع کنند. در این مقاله به بررسی دقیق این دعاوی و نحوه رسیدگی به آنها خواهیم پرداخت.
📌جهت مشاوره با وکیل دعاوی ملکی، با شماره زیر تماس بگیرید:
📞 مشاوره حقوقی: ۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵
دعوای ممانعت از حق
بر اساس ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای ممانعت از حق عبارت است از درخواست فردی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری مطالبه می‌کند. این نوع دعاوی مربوط به حقوقی است که شخصی قبلاً از آنها استفاده کرده اما طرف مقابل مانع بهره‌برداری او از این حقوق شده است.
نکات مهم درباره دعوای ممانعت از حق
- محدوده دعاوی: این نوع دعوا فقط برای حقوق انتفاع و ارتفاق مطرح می‌شود، نه مالکیت.
- شرایط اثبات: خواهان این دعوا باید سه شرط را در دادگاه ثابت کند:
- سابقه استفاده از حق (حتی اگر بدون داشتن حق رسمی بوده باشد).
- خوانده مانع ادامه استفاده او شده باشد.
- ممانعت بدون رضایت خواهان صورت گرفته باشد.
بیشتر بدانید :بهترین وکیل تصرف عدوانی در تهران
مثال عملی
کشاورزی که از حق عبور آب در زمین‌های همسایگان برای آبیاری استفاده کرده، اگر همسایگان مانع از اجرای این حق شوند، می‌تواند دعوای رفع ممانعت از حق را علیه آنها مطرح کند، بدون اینکه نیاز به اثبات اصل حق ارتفاق داشته باشد.
دعوای مزاحمت
طبق ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای مزاحمت زمانی مطرح می‌شود که فردی نسبت به تصرفات قانونی شخص دیگری ایجاد مزاحمت کند، بدون اینکه مال را از تصرف او خارج کرده باشد. این دعوا بیشتر در مواردی رخ می‌دهد که فرد مزاحم اخلال جزئی در حقوق متصرف ایجاد می‌کند.
شرایط دعوای مزاحمت:
- تصرف قانونی خواهان: خواهان باید ثابت کند که قبل از وقوع مزاحمت، در ملک موردنظر تصرف قانونی داشته است.
- وجود مزاحمت: خوانده باید در تصرفات خواهان اخلال ایجاد کرده باشد، بدون اینکه مال را به‌طور کامل از تصرف خارج کند.
مثال عملی
فرض کنید مالک ملک مجاور ناودان خود را طوری نصب کند که آبریز آن وارد زمین همسایه شود. مالک متصرف می‌تواند علیه صاحب ناودان دعوای رفع مزاحمت اقامه کند، زیرا مزاحمت بدون اجازه و رضایت او رخ داده است.
تفاوت دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت
- در دعوای ممانعت از حق، فرد به‌طور کامل از استفاده از حق محروم می‌شود، اما در دعوای مزاحمت اخلال جزئی در انتفاع او ایجاد شده است.
- در دعاوی ممانعت از حق، ذینفع فردی است که قبلاً از حق بهره‌مند بوده، ولی در دعاوی مزاحمت ذینفع فردی است که در حال حاضر از ملک استفاده می‌کند.
مرجع صالح برای رسیدگی
طبق ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی، تمامی دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول، از جمله دعاوی مزاحمت و ممانعت از حق، در دادگاهی اقامه می‌شوند که مال غیرمنقول در حوزه آن قرار دارد، حتی اگر خوانده ساکن آن حوزه نباشد.
بیشتر بدانید :دادخواست تقسیم ترکه اموال بدون سند
اهمیت داشتن وکیل متخصص
با توجه به پیچیدگی‌های قانونی این دعاوی، توصیه می‌شود که افراد برای رسیدگی مؤثر به پرونده‌های خود از وکیل متخصص امور ملکی کمک بگیرند. وکیل مجرب می‌تواند با استناد به قوانین و ارائه مدارک معتبر، احتمال موفقیت دعوا را افزایش دهد.
اگر از مزاحمت‌های حقوقی یا ممانعت از حق خود رنج می‌برید، مشاوره با وکیل باتجربه می‌تواند راهگشا باشد. موسسه حقوقی دکتر حمید بذرپاچ آماده ارائه بهترین خدمات حقوقی برای احقاق حقوق شماست. برای دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.
جمع بندی (دعاوی رفع مزاحمت و ممانعت)
دعاوی رفع مزاحمت و ممانعت از حق از جمله مسائل مهم حقوقی در زمینه اموال غیرمنقول هستند که در قانون آیین دادرسی مدنی تعریف شده‌اند. دعوای ممانعت از حق زمانی مطرح می‌شود که فردی مانع استفاده شخص از حق ارتفاق یا انتفاع او در ملک دیگری شود، در حالی که دعوای مزاحمت به مواردی اختصاص دارد که فردی بدون خارج کردن ملک از تصرف، اخلالی در انتفاع یا تصرفات قانونی شخص دیگر ایجاد کند. تفاوت این دو دعوا در میزان دخالت و نوع محدودیت در استفاده از ملک است. بر اساس ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه صالح برای رسیدگی به این دعاوی، دادگاهی است که ملک موردنظر در آن حوزه قرار دارد. با توجه به پیچیدگی‌های حقوقی این موضوع، دریافت مشاوره از وکیل متخصص ملکی می‌تواند در حفظ و احقاق حقوق افراد مؤثر باشد.
📌جهت مشاوره با وکیل دعاوی ملکی، با شماره زیر تماس بگیرید:
📞 مشاوره حقوقی: ۰۹۱۲۷۶۷۸۷۵
